مقایسه پروژه مبتنی بر بیم (BIM) نسبت به طراحی سنتی
تا قبل از سال ۱۹۷۰ میلادی، نقشه های ساختمانی با مداد و کاغذ ترسیم می شدند و اصلاح اشتباهات نقشه ها بسیار مشکل بود. از ۱۹۸۰ به بعد با ابداع کامپیوترهای خانگی، استفاده از برنامه های CAD رواج بیشتری یافت. با این ابزار الکترونیک ترسیم، اصلاح و انتقال نقشه ها بسیار راحت شد، سرعت کار بالا رفت و ترسیم اشکال پیچیده و سه بعدی وارد مرحله جدیدی شد. امروزه با اینکه توانایی های CAD نسبت به روش های دستی عالی است، مدلسازی بیم BIM به عنوان راهکاری جامع برای جایگزینی این ابزارها مطرح شده است.
در یک پروژه طراحی سنتی مبتنی بر CAD ، هر یک از رشته های مختلف درگیر در پروژه تقریباً به طور جداگانه و در فایل های طراحی متفاوت کار می کنند. بنابراین، به دلیل ماهیت چنین روش کاری، سطح همکاری بین رشته های مختلف بسیار پایین است. در صورتی که، در پروژه مبتنی بر BIM ، همه افراد روی یک فایل کار می کنند و می توانند از طریق هندسه و اطلاعات با یکدیگر تعامل داشته باشند، و این به نوبه خود همکاری را آسانتر و سریعتر می کند. با این حال، در این روش، کاربران باید قبل از تولید هر گونه طراحی دو بعدی، یک مدل سه بعدی با سطح جزئیات قابل قبولی ایجاد کنند. بنابراین، تولید یک طرح واحد در مقایسه با پروژه مبتنی بر CAD زمان بیشتری نیاز خواهد داشت.
به طور کلی، هر مدل سه بعدی مبتنی بر BIM به برخی اطلاعات هندسی و اطلاعات آبجکت نیاز دارد:
- یک مدل کامل سه بعدی پروژه با تمام عناصر شامل تمام آبجکت های معماری، سازه ای، مکانیکی، الکتریکی مورد نیاز.
- کلیه اطلاعات هندسی مورد نیاز (ضخامت، نوع مصالح، محل قرارگیری) برای هر آبجکت (پنجره، کف، دیوار، سقف، ستون های معماری یا سازه ای، تیرها).
- تمام اطلاعات مورد نیاز برای هر نوع خاص از خانواده.
با این حال، پروژه مبتنی بر BIM لزوماً به معنای سطح بالاتری از تخصص یا کیفیت نسبت به یک پروژه مبتنی بر CAD نیست. بلکه نیازمند برنامه ریزی و مدیریت کامل است. با توجه به زمان و دقت، استخراج داده ها از مدل و تعیین کمیت هر نوع عنصر در یک مدل مبتنی بر BIM راحت تر است. علاوه بر این، ایجاد نقشهها، پلانها، مقاطع یا ارتفاعات دو بعدی نهایی را میتوان به طور خودکار در یک مدل مبتنی بر BIM انجام داد، در حالی که در یک مدل مبتنی بر CAD، هر طرح باید جداگانه ایجاد شود.
مزایای مدل سازی مبتنی بر BIM
با توجه به ماهیت مدلسازی بیم BIM، مزایای استفاده از این روش در مقایسه با یک پروژه مبتنی بر CAD را به دو دسته تقسیم کردهایم.:
دسته اول: مزایای کار با یک مدل واحد شامل همه عناصر مدل سه بعدی از رشته های مختلف
- همکاری نزدیک بین همه طراحان برای دستیابی به کیفیت طراحی بهتر.
- هماهنگی بهتر بین تمام رشته ها در طول کل فرآیند طراحی.
- سهولت در بررسی روند پروژه از دیدگاه های مختلف توسط کارشناسان مختلف.
- ارائه یک نمای کلی واقعی تر و بررسی ها برای جلوگیری از تداخل عناصر مختلف.
- تولید تصاویر رندر مجازی، ایستا یا تعاملی واقعی با گنجاندن تمام عناصر موجود در فضا مانند لولهها، وسایل و تجهیزات برای ارتباط بهتر با مشتری.
دسته دوم: مزایای مربوط به تمام اطلاعات در هر مدل سه بعدی
- تجزیه و تحلیل انرژی و نور روز را می توان با استفاده از افزونه ها آسانتر و سریعتر انجام داد.
- عناصر مختلف را می توان به راحتی فیلتر کرد (نمایش/پنهان کردن یا برجسته کردن) با اعمال توابع منطقی مختلف برای هر عنصر.
- تخصیص پارامترهای مربوطه، مانند نام سازنده، تصویر محصول، کارایی، وات، توزیع نور، نام محصول، CCT، CRI، خروجی لومن، رنگ و حتی قیمت.
- برنامه ها یا اسناد دیگر را می توان سریعتر و راحت تر ایجاد کرد.
چالش های مدل سازی مبتنی بر BIM
علاوه بر تمام مزایای ذکر شده در بالا، مواردی وجود دارد که باید هنگام کار بر روی پروژه های مبتنی بر BIM در نظر گرفته شوند زیرا می توانند کم و بیش چالش برانگیز باشند. برخی از آنها برای هر نوع پروژه مبتنی بر BIM اعمال می شوند، در حالی که برخی دیگر به طور خاص به Autodesk Revit مرتبط هستند.
- در هر پروژه مبتنی بر BIM، معمولاً نیاز به یک هماهنگکننده BIM وجود دارد که بتواند مسائل مربوط به نرمافزار مدلسازی سهبعدی مبتنی بر BIM را کمک و حل کند، تیم را بیشتر آموزش دهد، خروجیهای دوبعدی و سه بعدی ایجاد کند و جلسات هماهنگی سه بعدی را مدیریت کند.
- وجود تمام آبجکت ها از تمام رشته های درگیر در پروژه، مدل را بسیار سنگین و کار با آن را دشوار می کند. یک راه حل ممکن است این باشد که در فایل های مدل های مختلف برای هر رشته کار کنید و سپس آنها را با روشن و خاموش کردن هر لایه در زمان نیاز به یکدیگر پیوند دهید.
- هنگامی که افراد مختلف با مهارت های Revit مختلف در یک فایل کار می کنند، مشکلاتی ممکن است رخ دهد، زیرا دانش محدودی در مورد نحوه مدیریت برنامه دارند (یعنی حذف برخی از عناصر به اشتباه). راه حل می تواند این باشد که هر چند وقت یکبار یک نسخه پشتیبان تهیه کنید یا آبجکت ها را قفل کنید.
- هنگام ایجاد نقشه های دو بعدی به صورت خودکار، باید توجه داشته باشیم که برخی از وسایل می توانند در یک پلان یا بخش دو بعدی نامرئی باشند. هنگامی که وسایل در فضاهای سه بعدی قرار می گیرند، اگر صفحه برش و عمق دید به درستی تنظیم نشود، ممکن است برخی از آنها توسط اشیاء دیگر پنهان شوند. این کار نیاز به کار دستی دارد.
- تعیین تکلیف و حوزه ای که هر فرد در هر گروه و بخش مسئولیت آن را بر عهده دارد و تلاش برای عدم تداخل کار و ترکیب مسئولیت ها. از آنجایی که ما در یک فایل مرکزی کار می کنیم، قطعات یا عناصری که شخص دیگری روی آنها کار می کند به راحتی می تواند بدون اطلاع او تغییر کند.
مناسب ترین زمان ایجاد تغییرات در پروژه
اکثر پروژه های طراحی روشنایی زمانی شروع می شوند که معماران، مهندسان سازه و در برخی موارد مهندسان مکانیک کار خود را به پایان رسانده باشند. بنابراین در چنین پروژه هایی، زمانی که طراح روشنایی کار خود را شروع می کند، با محدودیت های زیادی مواجه می گردد. از سوی دیگر، در اکثر مواقع برای رسیدن به یک طراحی روشنایی موفق، همکاری خوبی بین معماران، طراحان روشنایی، مهندسان برق و نصاب ها از ابتدا تا انتهای پروژه مورد نیاز است. با درگیر کردن تمام مهندسان و طراحان در پروژه از مراحل اولیه، همه افراد به طور قابل توجهی نفوذ بیشتری بر پروژه دارند و می توانند همکاری موثرتری داشته باشند و رسیدن به هدف اصلی را آسان تر می کنند.
نمودار زیر که به منحنی MacLeamy معروف است، اهمیت داشتن امکان ایجاد تغییرات در پروژه و هزینه های انجام شده در سطوح مختلف فرآیند طراحی را نشان می دهد:
منحنی 1: امکان تأثیرگذاری بر هزینه و تغییرات در پروژه بر حسب زمان را نشان می دهد، که هر چه به انتهای پروژه نزدیک تر می شویم توانایی تغییرات در پروژه کمتر می شود.
منحنی 2: میزان هزینه تغییرات بر حسب زمان را نشان می دهد، که هر چه به انتهای پروژه نزدیک تر می شویم هزینه تغییرات افزایش می یابد.
منحنی 3: نشان دهنده یک پروسه طراحی سنتی است که بیشترین میزان تغییرات در فاز های DD و CD انجام می گیرد. در طراحی سنتی محدودیت های زیادی برای طراح و مجری بوجود می آید و به ناچار مجبور به اقداماتی می شوند که خلاف میل آن ها است.
منحنی 4: یک طرح ایده آل است که در آن بیشترین تغییرات در مراحل اولیه پروژه و در فاز 1 انجام می شود، که کمترین هزینه و بیش ترین انعطاف پذیری در ایجاد تغییرات در پروژه را به همراه دارد.
برای اینکه بتوانیم بیش ترین تغییرات را با کمترین هزینه در پروژه ایجاد کنیم و همکاری بین همه طراحان و مهندسان را فراهم کنیم، باید یک پلتفرم اصلی داشته باشیم که هر گروه بتواند به راحتی کارهای خود را در مدل آپلود کند و با آخرین تغییرات مدل به روز شود. استفاده از مدل سازی مبتنی بر BIM نه تنها ارتباط بین معماران و سایر حرفهها را بهبود میبخشد، بلکه به طراحان روشنایی اجازه میدهد تا در مراحل اولیه پروژه وارد فرآیند شوند با وارد کردن اطلاعات مربوط در بیم آبجکت چراغ مورد نظر مانند نوع، اندازه و داده های فتومتریک، تجزیه و تحلیل انرژی را برای خود ایجاد کرده، که این امر می تواند به طراح کمک کند تا تصمیمات آگاهانه تری در مورد نوع چراغ و طراحی روشنایی بهینه بگیرد.